Karcinom dojke otkriven na vrijeme je najčešće izlječiv karcinom

Kada je u pitanju karcinom dojke, statistika pruža alarmantne podatke. Ali nećemo o njima. Ovdje bismo htjeli da ukažemo na šanse i mogućnosti koje možete iskoristiti da biste smanjili vjerovatnoću obolijevanja od ove opake bolesti ili značajno povećali šanse za uspješnije liječenje. U tom pravcu odvešće vas zdravi stilovi života (uredna ishrana, normalna tjelesna težina, fizička aktivnost, kao i izbjegavanje stresa, cigareta, alkohola, toksičnih hemikalija i sl) i redovni preventivni pregledi.

Karcinom dojke se ne može spriječiti, ali zahvaljujući savremenoj medicini i naprednim tehnikama može se otkriti na vrijeme obavljanjem preventivnih pregleda, prije nego što simptomi bolesti postanu vidljivi. Otkriti karcinom dojke u ranoj fazi znači imati više mogućnosti za liječenje i veće šanse za uspješno ozdravljenje.

Bolest ne bira godine, porijeklo ni obrazovanje. Može se desiti bilo kome. Nažalost, prema statističkim podacima, svaka osma žena tokom svog života suoči se sa karcinomom dojke, ali hrabri činjenica da kada se bolest otkrije na vrijeme, u prosjeku devet od deset žena može biti uspješno izliječeno. Zato, budite oprezne, budite među onima koje šanse ne propuštaju već ih koriste. Redovno radite samopregled dojki jedanput mjesečno. Jedanput godišnje obavite klinički pregled kod svog ljekara koji vas po potrebi može uputiti i na ultrazvučni pregled, a nakon 40. godine preporučuje se obavezna mamografija jedanput u dvije godine.

SAMOPREGLED

Svaka ženska osoba nakon 20. godine, trebalo bi da obavlja redovan mjesečni samopregled. Ne morate se opterećivati specijalnim tehnikama, najvažnije je da odvojite vrijeme da upoznate normalan izgled i strukturu svojih grudi – npr. dok se bavite nekim rutinskim stvarima poput tuširanja, oblačenja, gledanja u ogledalo i sl. To će vam pomoći da uočite novine, neobične promjene i simptome. Nastojte da uočite bilo šta neobično u izgledu kože ili strukture dojke (asimetriju, crvenilo, udubljenje, zatezanje, guranje, potiskivanje kože preko određenog nabora i sl).  Znajte da većina promjena (devet od deset) koju osjetite samopregledom nije karcinom. Ali, zbog opasnosti po život koju ova bolest sa sobom nosi, važno je biti oprezan i bilo koju uočenu promjenu, bez odlaganja, prijaviti ljekaru.

KLINIČKI PREGLED

Klinički pregled obavlja izabrani ljekar. Uz dobru anamnezu, palpacija dojki i pazuha otkriva veliki procenat karcinoma dojki. Veoma je važno da svaka žena nakon navršene 30. godine života obavezno makar jedanput godišnje obavi klinički pregled dojki. U zavisnosti od ishoda ovog pregleda ljekar može predložiti ultrazvučni ili mamografski pregled.

 

ULTRAZVUČNI PREGLED

Ultrazvučni pregled preporučuje se jedanput godišnje ženama starosne dobi do 40 godina, kao i kod trudnica, a služi i kao dopunska metoda mamografiji kada su njeni rezultati nedovoljno jasni.

MAMOGRAFIJA

Mamografija, kao dijagnostička metoda, služi za rano otkrivanje karcinoma dojki prevashodno kod žena koje imaju povećan rizik obolijevanja (kada postoji ili je postojala bolest kod srodnika, ako je osoba ranije liječena od karcinoma i slično), kao i kod žena starijih od 40. godina. Na ovaj način je moguće dijagnostikovati pojavu karcinoma do dvije godine prije nego postane dovoljno veliki da bi se mogao napipati. U pitanju je rendgenski snimak strukture dojke koji otkriva sitne i još uvijek neprimjetne promjene na dojci, koje se ne mogu otkriti nijednom drugom metodom i preporučuje se jednom u dvije godine.

Većina abnormalnosti koje pokaže mamograf nije karcinom dojke. Dodatni pregledi u većini slučajeva pokažu da su promjene zapravo normalno ili dobroćudno tkivo dojki. Ako naknadni pregledi potvrde nove sumnjive promjene u dojkama vjerovatno će se raditi biopsija tkiva koje se ispituje pod mikroskopom.

Rano otkrivanje je ključ zaštite. Odluka da obavljate redovne preventivne preglede može vam spasiti život. Mislite o tome i prenesite onima koje volite: mami, baki, sestri, prijateljici…

FORS Montenegro realizuje osamnaestomjesečni projekat CARES – Cross-border Actions in the Reproductive Health Sector / Prekogranična saradnja u domenu reproduktivnog zdravlja. Projekat ima za cilj doprinos unapređivanju kvaliteta usluga u sektoru reproduktivnog zdravlja i informisanju stanovništva o značaju prevencije i očuvanja reproduktivnog zdravlja, a sve to kroz nabavku opreme za domove zdravlja uključene u projekat, organizovanje preventivnih pregleda, kampanju podizanja nivoa svijesti o reproduktivnom zdravlju, predavanja na temu reproduktivnog zdravlja, prekograničnu konferenciju i sl.

Projekat CARES finansira Evropska unija u okviru Programa prekogranične saradnje Crna Gora – Kosovo* 2014-2020, a sufinansira Ministarstvo javne uprave Crne Gore. Projekat se realizuje  u partnerstvu sa organizacijom Evropski centar za prava manjina sa Kosova. Mjesto realizacije obuhvata opštine Andrijevicu, Berane, Bijelo Polje, Gusinje, Petnjicu, Plav, Kolašin, Mojkovac i Rožaje u Crnoj Gori kao i opštine Peć, Istok, Klinu, Dečane i Đakovicu na Kosovu.

 

Ova objava je izrađena uz finansijsku podršku Evropske unije i Ministarstva javne uprave Crne Gore. Sadržaj saopštenja je isključiva odgovornost organizacije FORS Montenegro i ni pod kojim se uslovima ne može smatrati da odražava stavove Evropske unije i Ministarstva javne uprave.

*Ovaj natpis ne prejudicira status Kosova i u skladu je sa Rezolucijom 1244 Savjeta bezbjednosti Ujedinjih nacija i mišljenjem Međunarodnog suda pravde o kosovskoj deklaraciji o nezavisnosti.