Prevencija karcinoma grlića materice – Nađi vremena. Spriječi. Živi.

Sedmica od 23. do 29. januara 2023. se širom svijeta obilježava kao sedmica prevencije karcinoma grlića materice. Podaci na međunarodnom nivou ukazuju da je ova bolest na drugom mjestu rasprostranjenosti kada su maligne bolesti žena u pitanju, nakon karcinoma dojke. Najčešće se javlja kod žena starosti između 40 i 45 godina, ali se granica kada je obolijevanje od ove bolesti u pitanju pomjera sve niže.

Najčešći faktori rizika za nastanak ove maligne bolesti uključuju:

– upotrebu duvana,
– lošu ishranu,
– štetnu upotrebu alkohola,
– nedostatak fizičke aktivnosti,
– slabljenje imuniteta,
– porodičnu istoriju raka grlića materice,
– rano stupanje u seksualne odnose i više seksualnih partnera.

Neki od specifičnih faktora rizika uključuju hronične infekcije humanim papiloma virusom (HPV).

Procjenjuje se da se za 30 do 40 procenata nastanak karcinoma grlića materice može spriječiti smanjenjem izloženosti ovim faktorima rizika. Ono što posebno ohrabruje kada je ova bolest u pitanju jeste da se on može rano otkriti kroz redovne preventivne preglede usmjerene ka njegovom ranom otkrivanju i blagovremenom liječenju. Uz njegovanje zdravih stilova života, redovni pregledi predstavljaju najbolje preventivno oružje. Karcinom grlića materice može se otkriti u ranoj fazi ili čak prekancerozno, ako se Papa test ili HPV-test, bezbolni ambulantni pregledi ili preliminarni testovi drugog nivoa, kao što je kolposkopija, sprovode redovno.

Ovaj tekst je pripremljen u okviru projekta „CARES 2 – Prekogranične aktivnosti u sektoru reproduktivnog zdravlja 2“ koji ima za cilj unapređenje kvaliteta usluga u sektoru reproduktivnog zdravlja i podizanje nivoa svijesti stanovništva o značaju zaštite reproduktivnog zdravlja u ciljnoj oblasti, sa posebnom pažnjom usmjerenom na ranjive grupe stanovništva. Projekat finansira Evropska unija u okviru IPA Programa prekogranične saradnje Crna Gora – Kosovo* 2014-2020, a u Crnoj Gori sufinansira Ministarstvo javne uprave.

* Ovaj natpis ne prejudicira status Kosova i u skladu je sa Rezolucijom 1244 Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija i mišljenjem Međunarodnog suda pravde o kosovskoj deklaraciji o nezavisnosti.